Nieuw of tweedehands? Onderzoek toont potentieel voor circulair fietsherstel
Vaak worden kapotte fietsonderdelen vervangen door nieuwe, terwijl oude onderdelen bij het afval belanden. Hergebruik van tweedehandsonderdelen kan fietsherstel duurzamer maken. In het project Velocircular onderzochten we of Belgen hiervoor open staan, en formuleerden we aanbevelingen voor een duurzame, circulaire fietsmarkt.
Meer fietsen, meer onderhoud en herstel
Fietsen is populair: 80% van de Belgen heeft toegang tot minstens één fiets in het huishouden. Met meer fietsen neemt ook de behoefte aan onderhoud en herstel toe. Circulariteit, of het hergebruik van tweedehandsfietsen en tweedehandsonderdelen, kan een belangrijke rol spelen in dat verhaal.
Het project Velocircular onderzocht daarom hoe Belgische consumenten kijken naar circulair fietsherstel en de aankoop van tweedehandsfietsen en -onderdelen. Hiervoor werd in mei 2025 een grootschalige enquête uitgevoerd bij 1574 fietsbezitters, aangevuld met een keuze-experiment waarin mensen verschillende scenario’s van fietsherstel beoordeelden. Uit de resultaten van die enquête blijkt dat er in België een duidelijke basis aanwezig is om een circulaire fietsmarkt uit te bouwen.
is zeker bereid om bij een fietsherstelling een tweedehandsonderdeel te gebruiken.
staat mogelijk open voor het gebruik van tweedehandsonderdelen.
twijfelt over de kwaliteit van tweedehandsonderdelen.
Openheid voor circulair herstel
Het onderzoek toont dat veel Belgen openstaan voor tweedehandsonderdelen. 34% van hen is zeker bereid om bij een fietsherstelling een tweedehandsonderdeel te gebruiken, en 43% staat hier mogelijk voor open. De belangrijkste motivatie voor deze groepen is de prijs
(76%), gevolgd door duurzaamheid: verspilling tegengaan (60%) en kostbare materialen hergebruiken (43%). Mensen die tweedehands niet zien zitten, twijfelen vaak over de kwaliteit van tweedehandsonderdelen (56%).
Herstelgewoonten
De manier waarop Belgen hun fiets herstellen, verschilt sterk. Zo laat 43% van de fietsers hun fiets door een professional repareren, terwijl 38% zelf aan de slag gaat en 17% een kennis inschakelt. Elektrische fietsen gaan opvallend vaker naar een fietsenmaker (55%).
Bij het kiezen van een fietsenmaker staan betrouwbaarheid (57%) en nabijheid (54%) voorop, gevolgd door prijs en snelheid. Duurzaamheid speelt voor de meeste fietsers een kleinere rol (15%).
Tegelijk blijkt uit het onderzoek dat consumenten bereid zijn tot €106 meer te betalen voor een tweedehandsonderdeel van hoge kwaliteit
ten opzichte van een tweedehandsonderdeel van matige kwaliteit. Het onderzoek vond geen verschil qua betalingsbereidheid als consumenten moeten kiezen tussen een nieuw onderdeel en een tweedehandsonderdeel van hoge kwaliteit. Niet het tweedehandsaspect, maar de kwaliteit van het onderdeel lijkt er dus toe te doen.
Richting een circulaire fietsmarkt?
Het onderzoek laat zien dat België een goede basis heeft voor een circulaire fietsmarkt, maar dat extra inspanningen nodig zijn om dit potentieel ten volle te benutten. Zo is het belangrijk om te investeren in het uit elkaar halen van gebruikte fietsen.
Ook kan een uniform kwaliteitskader voor fietsen en fietsonderdelen helpen om consumenten vertrouwen en duidelijkheid te geven. Consumenten moeten beter geïnformeerd worden over hoe makkelijk een fiets te herstellen is, bijvoorbeeld via een repair score.
Daarnaast is het voor overheden belangrijk om fietsonderhoud en -herstel actief te stimuleren. De fietssector kan dan weer beter samenwerken en een duidelijke strategie ontwikkelen met meetbare doelen om fietsen langer te laten meegaan.
Meer dan milieuvoordeel
Circulariteit in fietsherstel gaat verder dan het milieu. Het biedt kansen voor lokale werkgelegenheid, sociale inclusie en competentieontwikkeling. Door samenwerking tussen beleidsmakers, ondernemers en lokale initiatieven kan een duurzame, circulaire fietseconomie ontstaan die mobiliteit voor iedereen toegankelijker maakt.
Duik dus in de cijfers en aanbevelingen, en samen zetten we het potentieel voor circulair fietsherstel om in de praktijk.
Heb je een vraag over Velocircular, de resultaten of de aanbevelingen?
Onze collega Els Van den broeck vertelt je graag meer. Neem contact met haar op via onderstaand formulier.
Belgium Builds Back Circular
Het Velocircular-project kadert binnen het Belgium Builds Back Circular (BBBC)-fonds, een initiatief van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu dat de overgang naar een circulaire economie stimuleert. Het BBBC-fonds wordt gefinancierd via het tijdelijke Europese programma Next Generation EU en maakt deel uit van het Nationaal Herstel- en Veerkrachtplan. Dit plan heeft als doel om de economie te herstellen na de Covid-19-crisis, met een focus op de doelstellingen van de Europese Green Deal.
Gerelateerde inzichten
Download rapport Velocircular
Samen met enkele partners onderzocht Mobiel 21 hoe Belgen aankijken tegen tweedehandsfietsen en fietsherstel met tweedehandsonderdelen. Lees het onderzoeksrapport en ontdek hoe we samen kunnen werken aan een duurzame, circulaire fietsmarkt.
Shift your Mobility: Bedrijfsactieplannen voor duurzamere mobiliteit
Voor 8 grote bedrijven in het Leuvense onderzocht Mobiel 21 hoe ze hun woon-werkverkeer duurzamer kunnen maken. Het resultaat: 8 op maat gemaakte plannen met concrete acties, gebaseerd op objectieve data.
Participatie en innovatie voor een duurzame toekomst
Wij geloven in de kracht van participatie. Want samen weten mensen meer dan alleen. Met innovatieve methoden en moderne technologie verbinden we burgers en beleidsmakers om slimme mobiliteitsplannen te creëren, klaar voor de toekomst.