Klachtenregen over flexvervoer in Vlaanderen: Wat moet anders?
Het flexvervoer van De Lijn, bedoeld om het openbaar vervoer flexibeler en efficiënter te maken, krijgt felle kritiek van reizigers. Onderzoek van Mobiel 21 naar het vervoer op maat in Gent toont aan aan dat flexvervoer pas werkt als het eenvoudig, laagdrempelig en afgestemd is op de behoeften van minder mobiele personen.
Heel wat problemen en klachten
Even geleden schafte De Lijn duizenden bushaltes af doorheen Vlaanderen. Ook de tijdstippen en de routes van de buslijnen kregen een grondige update. Om de hiaten in die nieuwe, vaak beperktere dienstverlening op te vullen, rekent De Lijn op flexvervoer. Dat systeem van flexibel inzetbare busjes vervangt de vroegere belbussen en moet reizigers die niet meer op een reguliere buslijn kunnen rekenen, helpen om toch op hun bestemming te geraken. Vaak gaat het om reizigers die, om welke reden dan ook, minder mobiel zijn en daardoor niet tot aan een bushalte geraken.
Voor veel reizigers blijkt het flexvervoer, of vervoer op maat, allesbehalve flexibel. Complexe reservatiesystemen, onverwachte annuleringen, lange wachttijden en onlogisch lange routes maken het voor gebruikers moeilijk om op tijd op hun bestemming te geraken. Het regent dan ook klachten bij De Lijn.
Onderzoekscase uit Gent
Voor Mobiel 21 komen die problemen en klachten niet als een donderslag bij heldere hemel. Uit een evaluatie van het vervoer op maat in Gent, die we in 2021 doorvoerde, bleek al dat een doordachte en gebruiksvriendelijke aanpak van het flexvervoer noodzakelijk is.
Ons onderzoek toonde namelijk aan dat minder mobiele Gentenaars moeite hebben om ziekenhuizen, sociale diensten en zelfs het stadscentrum te bereiken. Hoewel initiatieven zoals vrijwilligersvervoer en taxicheques een oplossing kunnen bieden, kampen zij met dezelfde problematieken die nu ook bij De Lijn naar boven komen: onduidelijke voorwaarden, een complexe administratie en een beperkte beschikbaarheid, vooral ’s avonds en in het weekend.
Wat kunnen we hieruit leren?
Vervoer op maat is pas een volwaardige aanvulling op het regulier openbaar vervoer als het eenvoudig, laagdrempelig en afgestemd is op de behoeften van minder mobiele personen. Het is cruciaal om gebruikers centraal te zetten in het ontwerp en de werking van het aanbod. Zo geraken ook minder mobiele mensen waar ze willen geraken. Zolang efficiëntiewinst en besparingsdrang bij De Lijn de uitgangspunten blijven, in plaats van de reiziger, zullen er dus klachten blijven binnenkomen.
Gerelateerde inzichten
Rechtvaardige mobiliteit: what’s in a name?
Voldoet de term ‘duurzame mobiliteit’ opeens niet meer? En is rechtvaardige mobiliteit gewoon een een nieuw begrip dat hetzelfde betekent. Of vullen beide elkaar aan? Collega Els legt uit
2024 in cijfers
2024 was weer een jaar om te onthouden. Ons jaaroverzicht, netjes verpakt in een infographic boordevol sprekende cijfers, is daarbij het ideale geheugensteuntje.
Samen tegen mobiliteitsarmoede
We maken komaf met mobiliteitsarmoede. Want je kunnen verplaatsen is een basisrecht. Daarom geven we fietslessen aan volwassenen en doen we onderzoek. Iedereen moet kunnen geraken waar hij of zij moet zijn.