Nederlands leren op de fiets

Fietsvrienden is een samenwerking tussen Mobiel 21en de Provincie Vlaams-Brabant. Het project slaat twee vliegen in één klap: fietsvaardigheid oefenen en Nederlandse taalinitiatie. Ine, hoofdtrainer bij De Fietsschool Leuven, vertelt hoe Fietsvrienden in zijn werk gaat.

Wat is de insteek van Fietsvrien­den?

Eigen­lijk com­bineren we leren fiet­sen met Ned­er­lands leren. Enerz­i­jds kun­nen leer­lin­gen van De Fietss­chool in de zomer onder begelei­d­ing extra oefe­nen om zelf­s­tandig te fiet­sen in het ver­keer. Anderz­i­jds kri­j­gen ander­stal­ige Leu­ve­naars, die lessen Ned­er­lands vol­gen in het Cen­trum voor Basise­d­u­catie Ligo of Cen­trum voor Vol­wasse­nenon­der­wi­js, de kans om tij­dens de vakantiemaan­den hun Ned­er­lands op peil te houden en te verbeteren. 

Mobiel 21 selecteerde tien deel­ne­mers voor Fietsvrien­den en kop­pelde die aan een vri­jwilliger-bud­dy. Zo maak­ten we 10 fietsduo’s die samen op pad gingen. 

Hoe kiezen jul­lie de fietsduo’s?

Bij de vri­jwilligers van De Fietss­chool pol­sten we wie inter­esse had om bud­dy te wor­den. Het ent­hou­si­asme was direct groot. De 10 ges­e­lecteerde vri­jwilligers kre­gen een vorm­ing, onder meer over taalaan­pak en over wat een cur­sus Basis Ned­er­lands pre­cies inhoudt. Ervar­ing met begin­nende fiet­sers in het ver­keer hebben onze vri­jwilligers natu­urlijk wel al. 

Op het start­mo­ment in juli kop­pelden we 10 deel­ne­mers aan even­veel vri­jwilliger-bud­dy’s. Daar­bij zor­gen we ervoor dat bei­den niet te ver van elka­ar wonen, en als het even kon, dat ze elka­ar al kenden. Dat som­mige deel­ne­mers en vri­jwilligers elka­ar al kenden van de fiet­s­lessen was een meevaller. 

We organ­is­eren Fietsvrien­den ook in Vil­vo­orde. De vri­jwilliger­spool is er niet zo groot als in Leu­ven. Maar we gaan er op zoek naar nieuwe vri­jwilligers die een oplei­d­ing kri­j­gen over de taalaan­pak en een train­ing om begin­nende fiet­sers te begelei­den. Zo zor­gen we ervoor dat elk nieuw Fietsvrien­den-project is aangepast aan de lokale context.

Wat doen Fietsvrien­den zoal samen?

De Provin­cie Vlaams-Bra­bant stelde fiet­sen ter beschikking die we 6 weken lang gratis mocht­en gebruiken. De eerste uit­stap van de duo’s was naar de woon­plaats van de deel­ne­mer. Daar kre­gen ze van hun bud­dy uit­leg over je fiets veilig stallen, fiet­son­der­houd, ban­den oppom­pen, enz. Iedereen kreeg bij de start ook een kaart van Leu­ven waarop ze hun woon­plaats kon­den aan­duiden, samen met hun favori­ete plekken om naar­toe te gaan. Het was aan de fietsvrien­den om met elka­ar af te spreken. Daar­voor kre­gen ze een afsprak­enkaart waarop ze elka­ars con­tact­gegevens, datum, plaats en uur van afspraak kon­den noteren. 

Daar­naast verdeelden we nog tien fich­es met ver­schil­lende bestem­min­gen en opdracht­en in en rond Leu­ven: een bezoek aan het Taalpunt in de bib­lio­theek, het Stad­skan­toor, het OCMW, een tocht­je naar het provin­ciedomein, de Kruid­tu­in … De vra­gen en opdracht­en op de fich­es bleken een hou­vast voor fijne gesprekken tussen de fietsvrienden. 

De meeste duo’s deden vijf à zes uit­stap­pen. De pop­u­lairste uit­stap­pen waren recre­atieve tocht­jes in het groen: naar het kas­teel van Aren­berg, Hev­er­lee Bos, de vijvers van Belle­froid of het Provin­ci­aal domein. Achter­af maak­ten som­mige deel­ne­mers die uit­stap nog een keer met hun gezin of vrien­den. Enkele deel­ne­mers zetten voor het eerst voet in de bib­lio­theek in de Leu­ven. Een ander duo maak­te een uit­stap naar de vri­jdag­markt om fruit te kopen. We had­den vooraf gerek­end op 10 tocht­en in 6 weken tijd, maar dat was voor de meeste duo’s toch iets te ambitieus. En door de ste­vige hit­te­golf wer­den afsprak­en afgezegd of opnieuw gep­land, tele­fonisch, via what­sapp of sms, alle­maal in het Ned­er­lands uiteraard. 

Komt er een ver­volg?

Als het van de buddy’s afhangt, zek­er! Alle­maal zouden ze het zo opnieuw doen ook al was mekaar begri­jpen geen sinecure en kwam er al eens gebarentaal aan te pas. Vele buddy’s merk­ten op dat ze de eni­gen waren waarmee hun fietsvriend Ned­er­lands kon oefe­nen tij­dens de vakantie. De fiet­stocht­jes met twee zijn vooral een heel leuke en leerzame ervar­ing. Som­mi­gen dronken na de fiet­stocht nog een thee, en leer­den mekaar en mekaars land beter ken­nen. Een vri­jwilliger leende een Ned­er­land­stal­ig boek uit aan haar fietsvriendin. En een van de vri­jwilligers vertelde dat haar fietsvriendin zo gretig was naar infor­matie over voorzienin­gen voor nieuwkomers dat ook voor haar een nieuwe wereld is openge­gaan. En wat de fietsvaardighe­den betre­ft, ook die gin­gen er met rasse schre­den op vooruit. Vri­jwilligers zagen hun fietsvrien­den als­maar zelfzek­erder wor­den in het ver­keer. Ook prak­tis­che zak­en zoals ban­den oppom­pen, zadel goed zetten, dief­stalveilig stallen … kwa­men aan bod. Drie weken nadi­en stu­urde één van de deel­ne­mers nog een bericht­je aan haar bud­dy dat ze haar eigen tweede­hands fiets gekocht had. Fan­tastisch toch! 

Tij­dens de tocht­jes zijn er heel veel self­ies genomen. Veel deel­ne­mers bezocht­en mooie plek­jes in Leu­ven waar ze nooit eerder geweest waren, ze wis­selden weet­jes uit over hun eigen lev­en en gewoon­ten, vroe­gen infor­matie, trak­teer­den op thee en koek­jes … En soms kwam er de vraag: Mogen we die fiets niet wat langer houden?” Dat toont aan dat we met Fietsvrien­den een mooi én nut­tig project in han­den hebben.