Niet iedereen is zomaar mee met alle digitale nieuwigheden in de mobiliteitssector. Ook in Vlaanderen zijn er op dat vlak grote verschillen tussen bevolkingsgroepen. Willen we echt werk maken van inclusieve mobiliteit dan is het voor beleidsmakers en mobiliteitsaanbieders heel belangrijk om rekening houden met die verschillen.
Ook in de mobiliteitssector worden steeds meer zaken digitaal. Denk maar aan parking-apps, GPS-systemen, online reservatieplatformen voor deelfietsen of digitale tickets en routeplanners voor trein, tram en bus.
Om je vlot te verplaatsen, wordt het daarom steeds belangrijker dat je goed overweg kan met een computer of smartphone. Uit recent onderzoek blijkt echter dat dit niet voor alle Vlamingen het geval is. Enerzijds heeft niet iedereen zomaar toegang tot een computer of een smartphone, anderzijds kan niet iedereen even goed met die digitale tools overweg.
Vervoersarmoede en sociale uitsluiting
Die beperkingen creëren een digitale mobiliteitskloof: Terwijl sommige mensen door de digitale wereld kunnen navigeren en van digitale mobiliteitsoplossingen kunnen profiteren, missen anderen die kansen. Cijfers tonen aan dat vooral mensen van 65 jaar en ouder, mensen met een lager opleidingsniveau en mensen met een lager inkomen minder goed hun weg vinden in die digitale toepassingen.
Het gevolg is dat deze bevolkingsgroepen de voordelen van digitale mobiliteitsoplossingen niet ten volle kunnen benutten, of er zelfs helemaal geen gebruik van maken. Dat werkt beperkend: Wie minder opties heeft, raakt moeilijker op zijn of haar bestemming. Werk, onderwijs, gezondheidszorg en sociale contacten worden dan onbereikbaar. Dat werkt vervoersarmoede en sociale uitsluiting in de hand.
Cijfers en inzichten dankzij EU-project ‘DIGNITY’
Mobiel 21 voerde onderzoek naar de digitale mobiliteitskloof in Vlaanderen in het kader van DIGNITY, een Europees project. Met behulp van onder meer een wetenschappelijke enquête onderzochten we tussen 2020 en 2022 welke factoren een invloed hebben op het gebruik van digitale mobiliteitsoplossingen door verschillende bevolkingsgroepen.
Het uiteindelijke doel van het project? Beleidsmakers en mobiliteitsaanbieders helpen om de digitale mobiliteitskloof beter te begrijpen, mobiliteitsbeleid inclusiever te maken en oplossingen te ontwerpen die voor iedereen toegankelijk zijn.
DIGNITY liep in vijf Europese landen en regio’s. De bevindingen, alle cijfers en inzichten voor het Vlaamse onderzoek hebben we samengevat in een overzichtelijke brochure.
Raadpleeg de brochure onderaan deze pagina bij ‘Downloads’. Of klik hier.
Naar inclusieve mobiliteit
Veel beleidsplannen zien mobiliteit als een essentiële voorziening die voor iedereen beschikbaar moet zijn. Een nobele en inclusieve visie, die helaas bedreigd wordt door de digitale mobiliteitskloof. Beleid dat inclusieve mobiliteit nastreeft, moet rekening houden met hindernissen die digitalisering opwerpt.
Gelukkig is de kloof niet in steen gebeiteld. Beleidsmakers op alle overheidsniveaus kunnen ze helpen verkleinen en overbruggen door:
- inzicht te verwerven in de maatschappelijke impact van digitale mobiliteitsoplossingen.
- beleid te implementeren dat goedbedoelde stappen richting digitalisering begeleidt.
En ook mobiliteitsaanbieders kunnen helpen. Door bijvoorbeeld hun digitale diensten en apps zo te ontwerpen dat ze voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn. Enkel zo ontstaat een inclusief, digitaal mobiliteitsecosysteem waarin iedereen mee kan.