Ons eerste idee voor een titel voor deze blog was: Fiet­sers hebben meer vrien­den. Maar toen bleek dat onze onder­zoek­ers daar met de beste, weten­schap­pelijk onder­bouwde wil van de wereld geen bewi­js voor kon­den vin­den, daagde het ons: eigen­lijk heeft gewoon iedereen die onder­weg is vrien­den nodig. En dat hoeven echt geen vriend­schap­pen voor het lev­en te zijn. Née, gewoon een vluchtige blijk van waarder­ing of respect, een oprechte glim­lach, een vriend­schap­pelijk knikje, een opgesto­ken duim, een oud­er­wets hof­fe­lijk com­pli­men­t­je … dat is wat we nodig hebben, en lief­st van al nog in gigan­tis­che hoeveel­he­den. Wie een van deze zak­en al eens gedaan heeft, als auto­mo­bilist, fietser, wan­de­laar, step­per of maakt niet uit, weet hoe schoon die frac­tie van ver­bon­den­heid kan zijn en welke wel­dadi­ge invloed die kan hebben op de rest van je dag. Dus waarom gebeurt het dan niet vak­er? Hier vol­gt een volkomen niet-weten­schap­pelijke poging tot een antwoord. 

We zijn te verlegen 

We zijn het niet meer gewend dat een wild­vreemde ons in de ogen kijkt en vrien­delijk groet. Ja, soms vin­den we het miss­chien zelfs intimiderend. Maar waarom? Vin­den we het gewoon gemakke­lijk­er om ons emotieloos van de ene plek naar de andere te haas­ten? Is onze smart­phone inter­es­san­ter dan de wereld waarin we ons voort­be­we­gen? Miss­chien. Of zijn wij Bel­gen gewoon een ver­legen volk­je dat het niet kwaad meent met de wereld, maar die wereld wel pas na een doorge­dreven risi­co­analyse toe­lat­ing geeft om ons per­soon­lijk te raken? 

Weg dus met die ver­legen­heid! Welkom uit­bundigheid! Zing op de fiets, fluit een deun­t­je achter het stu­ur, klik die hie­len eens tegen elka­ar ter­wi­jl je wan­delt. Uit­bundigheid werkt, wie ooit al eens op een trein heeft gezeten met een con­duc­teur in een gekke bui, weet waarover we prat­en. En bove­nal, groet, bedank, com­pli­menteer en wees vrien­delijk voor de mensen die je onder­weg tegenkomt. Het zijn ten slotte alle­maal (poten­tiële) vrienden.

We zijn jaloers 

Waarom jaagt een chauf­feur een fietser op? Omdat hij jalo­ers is op de vlotheid en je-né-sais-quoi waarmee die door het stil­staande autover­keer laveert? Of gewoon omdat hij hem zijn vri­jheid en wap­perende haren beni­jdt? Waarom sni­jdt een fietser een auto de pas af? Is hij miss­chien jalo­ers op de com­fort­a­bele, regen­vri­je, inspan­ningsloze toe­s­tand waarin de chauf­feur zich kan voort­be­we­gen? Waarom sjeest een e‑stepper over het trot­toir? Zou het kun­nen dat hij de onbe­zorgd kuierende voet­ganger even wil lat­en merken dat niet iedereen op deze aard­bol even­veel tijd heeft om ergens te ger­ak­en? Of is het afgun­st om dat brede, glad getegelde voet­pad dat hem tot zijn onvrien­delijke actie aanzet? 

Weg met die jaloezie! We zijn alle­maal wel eens fietser, stap­per of auto­mo­bilist. We ken­nen de voor- en nade­len van elke ver­vo­er­swi­jze, maar welke we ook kiezen, laat ons stop­pen met jalo­ers te zijn op de voorde­len van alle andere trans­port­mid­de­len. En zelfs al ben je ver­knocht aan maar één soort ver­vo­er, bli­jf dan nog moeite doen om je in te lev­en in de andere wegge­bruik­ers. Frus­traties, con­frontaties en acci­den­ten willen we toch gewoon liev­er ver­mi­j­den, niet? Welaan dan, haal die glim­lach boven (een geforceerde is zelfs beter dan geen), druk die afgun­st de kop in, en vooruit met de groet! 

We hebben al vrien­den genoeg (denken we) 

Vrien­den heb je nooit genoeg. Dat is geen cliché, maar gewoon een waarheid als een koe. We zijn miss­chien wel iets te druk bezig met vrien­den en likes te verza­me­len op sociale media dat we de hon­der­den poten­tiële vriend­schap­pen, die onder­weg voor het rapen liggen, over het hoofd zien. Dat schoud­erk­lop­je voor de e‑fietser die jou een stuk­je uit de wind zet, zek­er doen. Die opgesto­ken hand naar de chauf­feur die je voor­rang geeft ook al moet hij dat daar niet vol­gens de weg­code, niet twi­jfe­len. De mama-met-bug­gy-en-kind aan­bieden om te helpen bij het opstap­pen van de trein, waar wacht je nog op? Het zijn alle­maal per­fecte momenten om nieuwe vrien­den te mak­en. Maakt niet uit hoe snel jul­lie wegen weer schei­den. Je zal merken dat je tijdelijke straat­maat­je een grotere impact heeft dan je op het eerste gezicht zou verwacht­en. In dat opzicht is het geen ver­rass­ing dat de cam­pagne van de Antwerpse poli­tie zo’n suc­ces is. 

We onder­schat­ten de posi­tieve gevolgen 

Een vrien­delijk gebaar brengt mensen bij elka­ar, ook al is het maar voor heel even. Het geeft mensen het gevoel ergens bij te horen. Weten­schap­pers bew­eren zelfs dat hoe meer we ons ver­bon­den voe­len met andere mensen, onze fam­i­lie of een com­mu­ni­ty, hoe klein­er de kans op een har­taan­val, beroerte of depressie. Boven­di­en werkt vrien­delijkheid aansteke­lijk en kost het niets. Dus waarom nog langer wacht­en? Je bewi­jst er jezelf én de volks­ge­zond­heid een mooie dienst mee. 

Een ander mooi ken­merk van vriend­schap is vergev­ings­gezind­heid. Als een vriend eens een keer iets mis doet, zijn we sneller geneigd hem te vergeven. We mak­en alle­maal fouten, en zek­er ook in het ver­keer. En iedereen vin­dt van zichzelf dat hij goede rede­nen heeft om de regels met de voeten te tre­den (stress, haast, hoest, zieke kind­jes …). Vaak weten we het maar al te goed als we ons mis­dra­gen onder­weg. En toch vin­den we anderen die fouten mak­en op de weg steev­ast idioten. Als we onze medewegge­bruik­ers meer als vrien­den zouden zien, lat­en we meteen ook meer ruimte voor vergev­ings­gezind­heid. Boven­di­en, vrien­den, die wil je niet in gevaar bren­gen met je fouten, dus ga je je automa­tisch ook menslieven­der gedragen. 

En dan komt de vraag van 1 miljoen: zullen al die vriend­schap­pelijke gebaren en goeiendags onze wegen veran­deren? Ja. Ook al is het maar een klein beet­je. Als we ons onder­weg alle­maal wat vrien­delijk­er gedra­gen, wordt het ver­keer vanzelf weer menselijk­er, veiliger en gemoedelijk­er. Vriend­schap is niet alleen mooi maar ook gezond. Meer vrien­den en straat­maat­jes zor­gen met andere woor­den ook voor een grot­er Bru­to Nation­aal Geluk. En daar vaart — en fietst, en skatet, en rijdt, en stept en stapt — iedereen wel bij.